Phân biệt viêm da cơ địa và hăm tã ở trẻ
Viêm da cơ địa
Viêm da cơ địa là gì?
Viêm da cơ địa (tên tiếng anh là Atopic Dermatitis/AD, thường được gọi là eczema) là bệnh mạn tính tiến triển từng đợt, thường bắt đầu ở trẻ nhỏ dưới 5 tuổi và giảm đáng kể ở tuổi trưởng thành. Viêm da cơ địa có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi nhưng phần lớn là ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Bệnh có xu hướng kéo dài, tái đi tái lại, sẽ có thời gian bệnh nặng gọi là đợt bùng phát nhưng sau đó là đợt da được cải thiện hơn gọi là giai đoạn thuyên giảm. Đặc trưng của viêm da cơ địa đó là tình trạng ngứa da, da viêm đỏ, sưng, hình thành mụn nước, nứt nẻ, bong tróc, đóng vảy,…
Ở Việt Nam, theo ước tính của Bệnh viện Da liễu TP.HCM vào năm 2014, tần số mắc viêm da cơ địa chiếm tới 34% tổng số bệnh nhân. Tần suất này đã tăng 2-3 lần trong ba thập kỷ qua và có thể tiếp tục tăng lên trong thời gian tới.
(Tham khảo: Viêm da cơ địa - Bác sĩ chỉ cách dùng thuốc an toàn. Sức khỏe và đời sống.https://suckhoedoisong.vn/viem-da-co-dia-bac-si-chi-cach-dung-thuoc-an-toan-169211003211056221.htm )
Nguyên nhân
- Do di truyền: Phần lớn người bị viêm da cơ địa là đều do ảnh hưởng từ phía gia đình. Nghĩa là nếu bố mẹ bị mắc chứng bệnh này thì khả năng cao là con cái cũng bị mắc. Bệnh viêm da cơ địa hiện nay vẫn chưa xác định được chính xác do gen nào đảm nhiệm, bệnh thường kết hợp với các dị ứng khác để tạo thành bộ ba: Hen, viêm mũi dị ứng và viêm da cơ địa.
- Do môi trường sống: Môi trường sống ô nhiễm, không khí chứa nhiều các dị nguyên như bụi, lông động vật, rệp, bọ, len, dạ,… là yếu tố tác động khiến bạn bị viêm da cơ địa
- Yếu tố thời tiết: Thời tiết khô hanh, quá nóng hay quá lạnh cũng là nguyên nhân dẫn tới viêm da cơ địa
- Rối loạn chức năng hàng rào bảo vệ da làm cho da dễ bị tấn công bởi các tác nhân dị ứng hoặc không dị ứng.
Triệu chứng
Viêm da cơ địa thường bắt đầu trước 5 tuổi và có thể kéo dài đến khi trưởng thành. Bệnh thường tái phát theo chu kỳ và có các biểu hiện khác nhau tùy theo lứa tuổi.
- Trường hợp nhẹ: Có các vùng da khô, ngứa nhưng không thường xuyên (có hoặc không có các nốt mẩn đỏ nhỏ), ít ảnh hưởng đến các hoạt động hàng ngày, giấc ngủ và tâm lý xã hội.
- Trường hợp trung bình: Có các vùng da khô, ngứa thường xuyên, mẩn đỏ (có hoặc không có các mụn nước tiết dịch kèm giày da cục bộ), gây ra tác động vừa phải đến các hoạt động hàng ngày và tâm lý xã hội, giấc ngủ thường xuyên bị xáo trộn.
- Trường hợp nặng: Có các vùng da khô trên diện rộng, ngứa không ngừng, mẩn đỏ (có hoặc không có dày da trên diện rộng, chảy máu, rỉ nước, nứt nẻ và thay đổi màu sắc), ảnh hưởng nghiêm trọng các hoạt động hàng ngày và tâm lý xã hội, mất ngủ hàng đêm.
Cách chăm sóc da trẻ khi bị viêm da cơ địa
- Khi bị dị ứng, da thiếu lipid tại lớp sừng (đặc biệt là ceramide) và "yếu tố giữ ẩm tự nhiên" (các axit amin hút ẩm), do vậy cần sử dụng các sản phẩm dưỡng da để duy trì độ ẩm. Các sản phẩm kem dưỡng ẩm hàng ngày được đặc chế dành cho da khô, nhạy cảm và dễ bị chàm (eczema), giúp làm dịu nhẹ làn da phù hợp cho mọi độ tuổi, bao gồm trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, tăng cường hàng rào bảo vệ da, giúp da không bị khô hay bong tróc và dưỡng ẩm kéo dài.
- Hạn chế tiếp các tác nhân dị ứng như lông thú xà phòng, bụi chất tẩy rửa, bụi, phấn hoa… vì nó có thể làm khởi phát và trầm trọng thêm tình trạng bệnh.
- Tắm nước ấm cho trẻ, nhiệt độ < 36°C. Nếu dùng xà phòng thì chọn loại ít kích ứng (ít kiềm). Dùng thuốc dưỡng ẩm ngay sau khi lau khô người.
- Hạn chế chà xát da, tránh để trẻ gãi khi ngứa.
Tham khảo: Viêm da cơ địa - Bác sĩ chỉ cách dùng thuốc an toàn. Sức khỏe và đời sống.(https://suckhoedoisong.vn/viem-da-co-dia-bac-si-chi-cach-dung-thuoc-an-toan-169211003211056221.htm )
Hăm tã ở trẻ em
Hăm tã là gì?
Hăm tã hoặc viêm da tã lót là một dạng viêm da ở vùng mặc tã. Hăm tã ở trẻ sơ sinh thường gặp trong giai đoạn mang tã và có thể khiến vùng da bị ảnh hưởng của bé ửng đỏ, sáng bóng và làm bé khó chịu.
Vùng da đỏ có thể bắt đầu từ hậu môn của bé, sau đó lan dần ra tới mông và đùi, da căng và có lõm đốm đỏ, . . Ngoài ra có một triệu chứng khác nữa tiêu chảy cấp, bệnh thường xuất hiện vào ngày 2 hoặc ngày 5 sau khi bị tiêu chảy. Hăm tã thường làm bé bị đau lúc đi tiểu, kém ăn, quấy nhiều, ít ngủ.
Nguyên nhân
- Tiếp xúc lâu với phân và nước tiểu
- Tã hoặc quần áo chật chội cọ xát vào da
- Kích ứng từ một sản phẩm mới (khăn lau, tã, chất tẩy rửa,..)
- Nhiễm trùng do vi khuẩn hoặc nấm men (nấm).
- Ăn các loại thực phẩm mới
- Da nhạy cảm
- Sử dụng thuốc kháng sinh
Triệu chứng
- Bé tỏ ra khó chịu, ngủ không thẳng giấc.
- Phần da tiếp xúc với tã, bao gồm bộ phận sinh dục, các ngấn ở đùi và mông, nổi mẩn đỏ.
- Phần da bị dị ứng có thể khô hoặc ướt.
- Có thể xuất hiện những vết sưng hoặc mụn gây lở loét trên da
- Vùng da bị tổn thương sẽ rất đau và làm bé không cảm thấy dễ chịu nhất là khi nước tiểu tiếp xúc vào. Bé sẽ giật mình thường xuyên và đôi khi khóc thét lên.
Phân biệt Viêm da cơ địa và Hăm tã ở trẻ em
Viêm da cơ địa hay hăm tã nói chung đều là tình trạng viêm da, nhưng khác biệt ở chỗ, viêm da cơ địa là bệnh liên quan đến cấu trúc bẩm sinh của da bé và có thể liên quan đến yếu tố dị ứng và chỉ xuất hiện ở một số trẻ nhất định. Còn hăm tã là tình trạng viêm do da tiếp xúc với chất kích thích, như nước tiểu và phân của bé, ngày này qua ngày khác do tã không thấm hút tốt, tã dày làm da của bé bị ẩm, có thể xảy ra ở hầu hết các bé có cùng một tình trạng kéo dài.
Một đặc điểm quan trọng khác, viêm da cơ địa thường sẽ không xuất hiện ở vùng mặc tã. Do đó, nếu bé chỉ bị viêm da đơn độc ở vùng mặc tã thì khả năng cao là hăm tã rồi!
(Common Skin Problems in Infants, https://www.fhs.gov.hk/english/health_info/child/14851.html Ngày truy. cập 09/04/2022)
Làm sao để phòng ngừa bé bị hăm tã?
Trẻ sơ sinh bị hăm tã nếu không được xử lý kịp thời có thể gây nên nhiều biến chứng nguy hiểm. May mắn rằng, ba mẹ hoàn toàn có thể ngừa tình trạng này bằng những biện pháp đơn giản dưới đây:
Thay tã thường xuyên
Việc tiếp xúc lâu với các enzyme trong chất thải trong tã sẽ gây kích ứng cho bề mặt da, từ đó dễ dàng dẫn đến chứng hăm tã. Vì vậy bố mẹ nên thay tã thường xuyên cho bé.
Vệ sinh sạch sẽ sau mỗi lần thay tã
Bố mẹ nhớ vệ sinh cho trẻ thật sạch sẽ và lau khô toàn bộ cơ thể sau mỗi lần thay tã. Điều này sẽ giúp da trẻ khô thoáng, tránh tiếp xúc với chất thải còn sót lại trên da.
Dùng nước xả vải phù hợp
Mẹ nên đặc biệt quan tâm đến loại nước xả dùng để xả quần áo cho bé. Da trẻ sơ sinh cực kỳ nhạy cảm, dễ kích ứng với các thành phần hóa chất trong nước xả. Nếu phát hiện trẻ bị kích ứng da nặng, tấy đỏ, bố mẹ nên tạm ngưng ngâm quần áo với các loại nước xả khi giặt quần áo, khăn sữa, khăn tắm của trẻ.
Sử dụng kem chống hăm cho trẻ
Một cách khác để phòng ngừa và điều trị các chứng hăm tã cho trẻ em chính là sử dụng kem chống hăm. Tuy nhiên Mẹ nên sáng suốt khi lựa kem chống hăm cho trẻ, nên chọn các sản phẩm có thành phần an toàn, không kháng sinh, không chất sát khuẩn, không hương liệu. Ngoài ra, mẹ cũng có thể chọn sản phẩm có chứa pro-vitamin B5 giúp làm lành hăm tã, bảo vệ và ngừa kích ứng da cho bé mẹ nhé.
Nguồn tham khảo:
- Viêm da cơ địa - Bác sĩ chỉ cách dùng thuốc an toàn. Sức khỏe và đời sống. Truy xuất từ https://suckhoedoisong.vn/viem-da-co-dia-bac-si-chi-cach-dung-thuoc-an-toan-169211003211056221.htm .Ngày truy cập 13/3/2022
- Diaper Rash. Healthline. Truy xuất từ https://www.healthline.com/health/diaper-rash#Types. Ngày truy cập 13/3/2022
- Diaper rash. Mayo Clinic. Truy xuất từ https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/diaper-rash/symptoms-causes/syc-20371636. Ngày truy cập 13/3/2022
CH-20230213-64
BÀI VIẾT LIÊN QUAN
Cấu trúc và vai trò của da
Liệu cấu trúc da trẻ sơ sinh hay chức năng của da em bé có gì khác với người lớn hay không? Làn da còn có vai trò gì với cơ thể chúng ta?
Bí quyết chăm sóc làn da nhạy cảm của trẻ bị hăm tã
Da em bé nổi mẩn đỏ gây nhiều khó chịu? Có nên dùng kem dưỡng da cho trẻ sơ sinh bị hăm tã? Đọc ngay để nắm bí quyết bảo vệ da bé yêu.
Tiêu chí chọn kem làm lành hăm tã cho bé
Hăm tã là tình trạng tình trạng phổ biến ở trẻ sơ sinh và là mối lo thường trực của rất nhiều ông bố bà mẹ. Do vậy, việc thực hiện các biện pháp phòng ngừa hăm tã là rất cần thiết.
